سیروز کبدی چیست؟
علائم سیروز کبدی چیست؟
سیروز یا تنبلی کبد یک اختلال جدی و پیشرونده است که در اکثر عفونت‌های ویروسی مزمن هپاتیت بی و سی مصرف نابجای الکل بیماریهای ارثی و متابولیک بیماریهای خود ایمنی سرباری آهن در کبد و کبد چرب پیشرفته ایجاد میشود.
در جریان ایجاد سیروز کبدی ابتدا سلولهای کبدی مورد تهاجم مواد آسیب‌رسان قرار می‌گیرند و این سلول ها تخریب شده و از بین می‌روند .
در این جریان نکروز سلولی ایجاد میشود ،سلولهای سالم کبد در پاسخ به مرگ سلولی شروع به بازسازی می نمایند.
این روند تخریب و بازسازی اگر به صورت مزمن باشد باعث بازسازی جبرانی بخشی از کبد آسیب دیده میشود.
از طرف دیگر با به هم زدن ساختار منظم و یک شکل کبد ،یک بافت سفت و سختی به نام فیروز ایجاد میشود و در واقع بافت کبد سفت میشود.
رسوب بافت فیروز یا همبند باعث تغییر شکل مسیر رگ ها و بازسازی بافت باقی مانده کبد میشود.
بافت فیروز جایگزین بافت طبیعی کبد می شود و این سبب تغییر شکل عروقی و افزایش فشار ورید پورت و عوارض آن نظیر واریس مری و بزرگی طحال میشود .
در سیروز کبدی ساختار کبد به هم ریخته و اندازه کبد در نهایت کوچک میشود.
کبد کوچک نمی‌تواند سموم را از بدن دفع نماید و به همین دلیل علائم نارسایی کبد به صورت گیجی و منگی ظاهر می شود.
علل سیروز
عوامل متعددی سبب سیروز کبدی می شوند در کشورهای غربی سوء مصرف الکل و ابتلا به هپاتیت c شایع‌ترین علل سیروز می‌باشند .
در کشورهای جهان سوم ،چین و خاورمیانه ،هپاتیت B شایع است. به هر حال هپاتیت B و C مهمترین علل سیروز کبدی در دنیا می باشند
ابتلا همزمان به هپاتیتB و D که جزو شدیدترین مشکل ابتلا به هپاتیت های ویروسی می باشند خطر ابتلا به سیروز کبدی و سرطان کبد را افزایش می‌دهد
کبد چرب از عوارض جدی و شناخته شده مصرف طولانی مدت الکل می باشد.
در صورت تداخل مصرف الکل، هپاتیت الکلی و آسیب کبدی ایجاد می شود.
بیماران الکلی مبتلا به سیروز کبدی سابقه مصرف روزانه حداقل یک پینت ویسکی،چندین کوارت شراب یا در همین حد آبجو را برای حداقل ۱۰ سال دارند.
گرچه با قطع مصرف الکل می توان از پیشرفت بیماری سیروز جلوگیری کرد ولی درمان این بیماری بسیار دشوار بوده و آسیب‌های وارد شده به کبد را نیز نمی‌توان بهبود بخشید .
برخی بیماری‌ها نظیر هموکروماتوز (زیادی آهن به صورت ارثی) بیماری ویلسون( زیادی مس به صورت ارثی) کمبود آلفا- یک- آنتی تریپسین ، بیماری کلانژیت اسکروزان ،بیماری هپاتیت خود ایمنی ،سیروز صفراوی اولیه، بیماری های مادرزادی کبدی و کبد چرب در مراحل پیشرفته می‌توانند سبب سیروز کبدی شوند.
مصرف برخی داروها نظیر متوتر کات و آمیو دادن به مدت طولانی و همچنین برخی از سموم آفات نباتی از علل بیماری سیروز کبدی می باشند.
علائم سیروز کبدی کدامند؟
بیماری سیروز کبدی در مراحل اولیه بدون علامت بوده یا با علائم مختصری همراه است.
بروز علائم در سیروز به دو دلیل نارسایی کارکرد کبد و افزایش فشار خون در ورید می باشد این علائم عبارتند از:
ضعف ،خستگی ،بی حالی، اسهال چرب ،تورم شکم و تجمع آب در آن( که به آن آسیت گفته می شود )،ورم پاها (در نتیجه کاهش پروتئین های خون خصوصاً آلبومین ،چماقی شدن انگشتان)، کوچک شدن کبد ،بزرگی طحال (که سبب افت تعداد پلاکت های خون میشود)، ضعف و سستی عضلات، زردی که ابتدا در سفیدی چشم ها و سپس در قسمت های دیگر بدن گسترش می‌یابد و اختلال در تمرکز و حواس( در نتیجه کاهش ظرفیت سم زدایی کبد )بروز لکه های خون مردگی در پوست و خونریزی در پوست و خونریزی از بینی و لثه ها (به دلیل کاهش پلاکت های خون, اختلال در مسافت فاکتورهای انعقادی), خونریزی از واریس مری ( بدلیل برجسته شدن عروق خونی در انتهای مری), کاهش میل و توانایی جنسی در آقایان, نازایی در خانمها و استشمام بوی نامطبوع از بیمار.
باید توجه داشت که برای تشخیص بیماری سیروز ، وجود یا عدم وجود علائم فوق ضروری نیست
